Parayı Bitcoin olarak yollasalar 76 milyon dolar ceplerinde kalacaktı

Tanzanya Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan, ülkenin Merkez Bankası’na kripto paraların geniş ölçekte kabulünün fizibiletini çıkarması talimatını verdi. Hassan bankanın yeni fikirlere açık olması ve hazırlıksız yakalanmaması gerektiğini belirtti.

Bu açıklama Tanzanya’nın başta Bitcoin olmak üzere kripto paraları yasal bir ödeme aracı olarak kabul etmeye hazırlandığı şeklinde yorumlandı. Bu gerçekleşirse Doğu Afrika ülkesi Tanzanya, El Salvador’un ardından dünyada kripto paraları yasal para birimi olarak kabul eden ikinci ülke olacak.

Cumhurbaşkanı Hassan söz konusu hamlenin nedenleriyle ilgili henüz detaylı bir açıklama yapmazken El Salvador’unkine benzer gerekçeleri olması kuvvetle muhtemel.

Tarihi nitelikteki Bitcoin kararını geçen hafta alan El Salvador’un Devlet Başkanı Nayib Bukele “Bitcoin potansiyel 10 milyon yeni kullanıcıya ulaşacak. (Yurtdışından) yıllık 6 milyar dolarlık havalenin gerçekleşmesi için en hızlı büyüyen yöntem olacak. Bu 6 milyar doların şu anda büyük bir kısmı aracılara gidiyor” ifadelerini kullanmıştı.

YÜZDE 7 DÜŞTÜ

Dünya Bankası verilerine göre geçtiğimiz yıl yurtdışında yaşayan Tanzanyalılar ülkelerine 409 milyon dolar gönderdi. Bu Tanzanya ekonomisinin yaklaşık yüzde 0.6’sına tekabul ediyor. Tanzanya hükümetinin bu rakamı artırmak istediği biliniyor. Ancak son 3 yılda gelen parada yaklaşık yüzde 7 düşüş yaşandı.

Bu düşüşün en önemli nedenlerinden birisi olarak Tanzanya’ya para yollamanın yüksek bir maliyet yaratması olarak gösteriliyor. Yine Dünya Bankası’nın hesaplamasına göre geçen yıl yurtdışından Tanzanya’ya havale yaparken alınan komisyon ücretinin oranı yüzde 19.7’yi buldu.

Bitcoin yollamanın maliyeti ise yüzde 0.8 ila yüzde 2 arasında değişiyor. Bu oranlar Bitcoin’i Tanzanya için daha cazip hale getiriyor ki Bitcoin’den daha düşük maliyetle transfer edilebilen birçok da kripto para mevcut. Tanzanya’ya yurtdışından geçen yıl yollanan 409 milyon dolar için yaklaşık 80.5 milyon dolar ücret ödendi. Bu işlemler Bitcoin ile yapılsaydı maliyet (yüzde 1.5 ortalama ile) 6.1 milyon dolar olacaktı. Maliyetteki düşüşle daha çok para gönderilmesi de teşvik edilmiş olacaktı.

2008’DE REKOR KIRMIŞTI

Aynı hesap Türkiye için de yapılabilir. Yurtdışında yaşayan Türklerin ülkeye yolladığı paralar zaman zaman ülke ekonomisi için san suyu olmuştu. Ancak son yıllarda bu miktarlarda önemli bir düşüş trendi yaşanıyor. Yurtdışında yaşayan vatandaşlar 2008 yılında Türkiye’ye 2 milyar 439 milyon dolar yollayarak rekor kırmıştı. Ardından söz konusu rakam düşüşe geçti. Geçen yıl pandeminin de etkisiyle 795 milyon dolara kadar geriledi.

Yıl	Yollanan para (milyon $)
2008	2,439
2009	1,834
2010	1,819
2011	1,883
2012	1,881
2013	1,901
2014	1,739
2015	1,395
2016	1,186
2017	1,048
2018	1,122
2019	810
2020	795

Dünya Bankası’na göre 2020’de Türkiye’ye para yollamanın maliyeti yüzde 11.1 oldu. Yani buradan hesapla geçen yıl yollanan 795 milyon doların maliyetinin 88.2 milyon dolar olduğu söylenebilir. Bu kesin bir rakam değildir çünkü maliyetler hangi ülkeden para yolladığınıza göre değişmektedir. Ancak ortalama olarak bir fikir vermektedir.

Eğer bu para Bitcoin’le yollansaydı maliyet yaklaşık 11.9 milyon dolar olacaktı. Yani 76.3 milyon dolar daha az maliyetle para Türkiye’ye ulaşacaktı.