Japonya'da ücret artışları son dönemde ekonomi gündeminin en önemli konularından biri haline geldi. Enflasyonist baskılarla mücadele sürerken, reel ücretlerdeki artışın 9 aydır negatif seyretmesi endişeleri artırıyor. Asya Piyasaları Analisti Sadi Kaymaz'ın değerlendirmelerine göre, Japonya Merkez Bankası (BoJ),halkın alım gücündeki düşüşün enflasyon cephesindeki kazanımları tehlikeye atacağından endişe duyuyor.

Ücret Artışları Enflasyonun Gerisinde Kalıyor

Ücret artışlarının enflasyondan arındırılmış hali olan reel ücretler, hızlanan fiyat artışlarının gerisinde kalarak hanehalkının alım gücünü zayıflatıyor. Ülkede enflasyonun yeniden yükselmesi, maaş artışlarının yetersiz kalmasına neden olarak iç talebin temelini oluşturan hanehalkı bütçesi üzerinde baskı oluşturuyor. Bir taraftan enflasyonist baskılar devam ederken diğer taraftan reel ücretlerdeki düşüş iç talebi olumsuz etkiliyor. Bu gelişmelerin Japonya Merkez Bankası'nı (BoJ) enflasyon-resesyon ikilemine sürüklemesinden endişe ediliyor.

Asya Piyasaları Analisti Sadi Kaymaz, "Ücret cephesi Japonya para politikasında en belirleyici faktör haline gelmiş durumda. Faiz artırımlarının zamanlaması da büyük ölçüde bu cephede yaşanacak gelişmelere bağlı olacak" şeklinde değerlendirmede bulundu. Kaymaz, Japonya'da nominal ücret görüşmelerinden zaman zaman yüzde 5'i aşan ücret zamları çıktığını, ancak ortalama nominal ücretlerdeki artışın yüzde 1,9'a tırmandığını, Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 3'ü aştığı hesaba katıldığında reel ücretlerin negatif tarafta kaldığını belirtti.

Reel Ücretlerdeki Düşüş Alım Gücünü Azaltıyor

Kaymaz, yayımlanan son verilere göre reel ücretlerin eylülde yıllık bazda yüzde 1,4 azaldığını vurguladı. Enflasyonun eylül ayında yüzde 3,4'e kadar tırmandığını ve reel ücretlerdeki düşüş serisinin 9 aya uzadığını belirten Kaymaz, "Reel ücretlerdeki negatif seyrin hanehalkının alım gücünü azalttığına özellikle dikkati çekmek isterim. Pirinç fiyatlarının neredeyse katlandığı, gıda fiyatlarının yüzde 7-8 artış kaydettiği bir dönemde harcanabilir gelir azalıyor. Japonya gibi gelişmiş ve zengin bir ekonomide geçim sıkıntısı ve hayat pahalılığı kamuoyu gündeminin başında yer alıyor. Tüketim ve talep üzerinde de genel manada baskı oluşuyor" dedi.

BoJ Enflasyonu Kalıcı Kılmayı Hedefliyor

Sadi Kaymaz, Japonya'nın 1990'ların başında patlayan varlık balonları sonrasında deflasyona sürüklendiğini ve buradan kurtulmaya çalıştığını belirterek, özellikle son 10 yılda ülkenin parasal ve mali genişlemeyle enflasyon yaratmaya gayret ettiğini kaydetti. Japonya'nın mevcut dönemde hedeflediği enflasyonu büyük ölçüde yakaladığını bildiren Kaymaz, "Fakat BoJ üyeleri enflasyonu kalıcı kılmayı, yüzde 2 düzeyinde sürdürülebilir hale getirmeyi hedefliyor. Bu nedenle beklentilere önem veriyor ve reel ücret artışlarını enflasyonun ana payandası görüyor. O çerçevede ana payandayı güçlü tutmak amacı taşıyor" dedi.

BoJ Başkanı Kazuo Ueda'nın, göreve geldiği 2023 yılından bu yana ücret artışları konusunu para politikası tartışmalarının merkezine koyduğunu belirten Kaymaz, Ueda'nın son aylarda yaptığı açıklamalarda, ücretlerdeki eğilimin kalıcılığını doğrulamadan para politikasında acele bir sıkılaşmaya gitmeyeceklerini net bir dille ifade ettiğine dikkati çekti.

Ueda'nın, geçen hafta düzenlediği son basın toplantısında da ücret ve fiyatların birlikte kademeli olarak yükselmeye devam edip etmediğini teyit etmek istediklerini bir kez daha vurguladığını belirten Kaymaz, "Özellikle 2026 yılı için ücret trendinin faiz artış zamanlamasında en kritik faktör olacağını kaydetti. Ueda’nın sıkça altını çizdiği bir diğer nokta, yüksek enflasyon karşısında hanehalkının zorlandığı. Temel gıda fiyatlarındaki hızlı artışların tüketicilerin alım gücünü ve güvenini sarstığını ancak ücretlerin de kademeli de olsa yükseldiğini söylüyor. Ueda, 'Ücretler ılımlı şekilde artsa da yüksek fiyatlar özellikle gıda alanında hanelere yük bindiriyor' derken, tüketici harcamalarının şu ana dek dirençli kaldığını fakat geleceğinin büyük ölçüde gelecek yılki ücret artışlarına bağlı olacağını dile getirdi. Ücret cephesi Japonya para politikasında en belirleyici faktör haline gelmiş durumda. Faiz artırımlarının zamanlaması da büyük ölçüde bu cephede yaşanacak gelişmelere bağlı" dedi.

Japonya'da reel ücretlerdeki düşüşün sürmesi, BoJ'u zor bir karar arifesine getiriyor. Enflasyonu kontrol altında tutmak ve resesyonu engellemek arasında denge kurmak zorunda olan BoJ'un atacağı adımlar, Japon ekonomisinin geleceği açısından kritik önem taşıyor. Halkın alım gücünü koruyacak ve enflasyonu sürdürülebilir bir seviyede tutacak politikaların hayata geçirilmesi, Japonya'nın ekonomik istikrarı için hayati önem taşıyor.