Türkiye Eğitimde Dönüşüm: OECD Raporu Şaşırtan Sonuçlar!
Ekonomi

Türkiye Eğitimde Dönüşüm: OECD Raporu Şaşırtan Sonuçlar!


12 September 20255 dk okuma4 görüntülenmeSon güncelleme: 12 September 2025

Türk Eğitim Derneği'nin (TEDMEM) OECD'nin "Bir Bakışta Eğitim 2025" raporuyla ilgili yaptığı değerlendirme, Türkiye'deki eğitim sisteminde önemli değişimlerin yaşandığını gözler önüne serdi. Lise mezuniyet oranlarındaki artış ve yükseköğretime erişimdeki yükseliş, dikkat çekici bulgular arasında yer alıyor. Ancak, raporda çözüm bekleyen alanlara da dikkat çekiliyor.

Eğitimde Yükselen Trendler

OECD raporuna göre, Türkiye'de lise diploması olmayan gençlerin oranı 2019'da %41 iken, 2024 itibarıyla %28'e geriledi. Aynı dönemde üniversite mezunlarının oranı ise %35'ten %44'e yükseldi. Özellikle kadınlarda lise diploması olmayanların oranındaki düşüş dikkat çekici. Ayrıca, Türkiye, okul öncesi eğitime katılım oranında da önemli bir başarı göstererek OECD ülkeleri arasında öne çıktı.

  • Lise mezuniyet oranı arttı.
  • Üniversite mezuniyet oranı yükseldi.
  • Okul öncesi eğitime katılım arttı.

Mesleki Eğitim ve Üniversite Tercihleri

Raporda, meslek liselerinin genel lise eğitimine oranı da incelendi. 2013'te lise öğrencilerinin %45'i meslek lisesinde eğitim görürken, bu oran 2023'te %35'e düştü. Öğrencilerin %64'ü lisans eğitimini teorik süresinde tamamlarken, üniversiteyi ilk yılda bırakma oranı ise sadece %1 olarak belirlendi. Bu durum, öğrencilerin üniversite eğitimine daha fazla odaklandığını gösteriyor.

Eğitimde Harcamalar ve İstihdam

Türkiye'de yükseköğretim öncesinde öğrenci başına yıllık harcama 4 bin 32 dolar, yükseköğretimde ise 10 bin 825 dolar olarak tespit edildi. Ancak, raporda 18-24 yaş aralığındaki gençlerin %31,3'ünün eğitimde ve istihdamda yer almadığına da dikkat çekiliyor. Bu durum, eğitim ve istihdam arasındaki bağlantının güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.

TEDMEM Direktörü Sabiha Sunar, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Genç yetişkinler arasında lise mezunu olmayanların oranındaki belirgin düşüş ve yükseköğretim mezunu oranındaki artış, Türkiye'nin eğitim düzeyinde olumlu bir dönüşüm yaşadığını ortaya koyuyor," dedi. Sunar, bu eğilimin uzun vadede toplumsal ve ekonomik gelişim açısından önemli fırsatlar sunabileceğini vurguladı.

Sabiha Sunar şunları ekledi:

Söz konusu ilerlemenin kalıcı ve kapsayıcı olabilmesi için nitelik, eşitlik ve sürdürülebilirlik boyutlarının güçlendirilmesi gerekiyor. Dolayısıyla Türkiye'nin, eğitimde erişim oranlarında yakaladığı ivmeyi sürdürürken, eğitimin niteliğini artırmaya, istihdamla güçlü bağlar kurmaya ve eğitim finansmanını daha adil ve sürdürülebilir bir temele oturtmaya öncelik vermesi kritik önem taşıyor.

Türkiye'nin eğitimde kaydettiği ilerlemeler umut verici olsa da, nitelik, eşitlik ve sürdürülebilirlik gibi alanlarda daha fazla çaba gösterilmesi gerekiyor. Eğitimde erişim oranlarının artırılmasının yanı sıra, eğitimin kalitesinin yükseltilmesi, istihdamla uyumlu hale getirilmesi ve finansmanının adil bir şekilde sağlanması, Türkiye'nin geleceği için kritik öneme sahip.