ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi kararı dünya piyasalarını derinden sarstı. ABD borsası adeta çökerken, piyasalardaki değer kaybı 2 trilyon doları aştı. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'ten yapılan açıklamada, Trump yönetiminin açıkladığı tarife oranlarının ülkenin gümrük vergilerini 1909'dan bu yana en yüksek seviyeye çıkardığı belirtildi. Bu durum, Fed'in faiz oranlarını düşürme imkanını kısıtlayabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.
Piyasalar Neden Alarmda?
Fitch'ten yapılan açıklamada, asgari yüzde 10'luk gümrük vergisi ve ABD'nin 57 ticaret ortağı için daha yüksek tarife oranları getirildiği hatırlatıldı. "Kurtuluş Günü" tarifelerinin, geçen ay yayımlanan "Küresel Ekonomik Görünüm" raporunda varsayılan oranları keskin bir şekilde aştığına dikkat çekildi. Bu durumun piyasalarda ciddi bir endişe yarattığı ve yatırımcıların tedirgin olmasına neden olduğu vurgulandı.
Donald Trump, 2 Nisan'da tüm ülkelere yönelik karşılıklı tarifeleri açıkladığı günü "Kurtuluş Günü" olarak nitelendirmişti. Ancak bu kararın piyasalarda yarattığı etki, Trump'ın beklentilerinin tam tersi yönde oldu.
Fitch'ten Kritik Uyarılar
Fitch Ratings, ABD ekonomisi için büyüme beklentilerini de aşağı yönlü revize etti. Açıklamada, 2025 yılı büyümesinin, beklenenden daha yüksek gümrük vergileri nedeniyle mart ayında öngörülen yüzde 1,7'den daha yavaş olacağı kaydedildi. Ayrıca, ABD'de tüketici güveni göstergelerinin, hisse senedi piyasasındaki dalgalanmanın da etkisiyle keskin bir şekilde zayıfladığına işaret edildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
- Yüksek fiyatlar reel ücretleri baskılayarak tüketici harcamalarını olumsuz etkileyecek.
- Düşük karlar ve politika belirsizliği iş yatırımlarını olumsuz etkileyecek.
- ABD hane halkının orta vadeli enflasyon beklentilerinde son dönemde görülen büyük artış, Fed'in faiz indirimi konusunda daha temkinli olacağı anlamına geliyor.
Fitch, bu etkilerin, ABD şirketlerinin yabancı rekabete karşı artan korumadan elde edebilecekleri faydalardan daha ağır basacağını düşünüyor.
Ticaret Savaşı Riski Tırmanıyor mu?
Fitch Ratings, dünyanın geri kalanı için büyüme beklentilerinin de özellikle Asya'da kötüleştiğini belirterek, ticaret savaşı risklerine dikkat çekti. Açıklamada, bazı hükümetlerin zaman içinde ABD ile daha iyi ikili tarife anlaşmaları müzakere etmek için alana sahip olabileceği belirtilerek, şu önemli uyarı yapıldı:
Buna karşılık, kilit ticaret ortaklarının misilleme yapma ihtimalinin güçlü olması, ABD'nin misilleme ticareti yapan ülkelere yönelik gümrük vergisi oranlarını daha da yükseltme ihtimaliyle birlikte, gerilimin daha da tırmanması riskini artırmaktadır.
Trump'ın tarife kararı sonrası piyasalarda yaşanan çöküş ve Fitch'in uyarıları, küresel ekonomide belirsizliğin arttığına işaret ediyor. Özellikle ticaret savaşının tırmanması ihtimali, yatırımcıları tedirgin etmeye devam ediyor.
