Nisan ayında yaşanan beklenmedik kar yağışı ve zirai don olayları, tarım ürünlerini olumsuz etkiledi. Bu durum, bazı fırsatçıların devreye girmesine ve ürün fiyatlarında artış yaşanmasına neden oldu. Ticaret Bakanlığı ise bu duruma karşı harekete geçerek denetimleri sıklaştırdı.
Zirai Don Ürünleri Vurdu, Fiyatlar Arttı Mı?
Havaların aniden soğumasıyla birlikte tarlalarda ve bahçelerde bulunan ürünler don olayından etkilendi. Yapılan incelemeler sonucunda 36 ilde 16 ürünün zirai dondan etkilendiği tespit edildi. Ancak, bazı fırsatçılar bu durumu fırsat bilerek, don olayından etkilenmeyen ve stok sıkıntısı bulunmayan ürünlerde de zam yapmaya başladı. Son iki haftada birçok ürünün fiyatı değişmeye başladı. Fiyat artışlarının yaz aylarında daha yoğun yaşanacağı ve meyve hasadı döneminde gerçekleşeceği düşünülüyor.
Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, ürünler son tüketiciye ulaşana kadar fiyatlar yüzde 40 oranında zamlandı. Portakal, elma ve fındık gibi ürünlerin etiketleri hızlı bir değişim göstermeye devam ediyor. Halde 200 liraya satılan fındığın perakende fiyatı 600 liraya kadar çıkıyor. Tarım sektörü temsilcileri ise bu durumdan çiftçinin gelirini ve gıda arzını da etkileyeceğini belirtiyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
İstanbul Halciler Derneği Başkanı Numan Dayan, zirai don olayından bazı bölgelerin yüzde 100 oranında etkilendiğini ifade ederek, bazı meyvelerin arzında sorun yaşanacağının altını çizdi. Dayan, fiyatların artacağını ve ürün bulmada sorun yaşanabileceğini kaydetti ve "Özellikle meyvede kayıp yılı olacak" sözlerini kullandı.
Yaşanan don olayının uzun vadeli bir tarımsal kriz olarak gören uzmanlar aynı zamanda enflasyonun da tetiklenebileceğini belirtiyor. Tarımda toparlanmanın zaman alacağına dikkat çekilerek, acil destek paketlerinin hayata geçirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Bakanlık Denetimleri Sıklaştırdı
Bazı ürünlerde stok bulunurken aynı zamanda zirai don olayından etkilenmemesine rağmen fiyat artışlarının yaşandığı da görülüyor. Fırsatçılığa müsaade etmeyen Ticaret Bakanlığı arz güvenliğini sağlamak için arz-talep dengesi ile zirai donun fiyatlar üzerindeki etkisini yakından takip etmeye başladı.
Zirai don olayından etkilenen iller başta olmak üzere 81 ilde yoğunlaştırılan denetimlerde, 1.271 firma ve 8 bin 476 ürün incelendi. Ayrıca, ticaret il müdürlüklerince, özellikle limon ticareti yapan firmalarda denetimler yapıldı.
Zirai don olaylarının ardından yaşanan fiyat artışları ve fırsatçılık girişimleri, hem üreticileri hem de tüketicileri olumsuz etkiliyor. Ticaret Bakanlığı'nın başlattığı denetimlerin, piyasadaki dengesizlikleri gidermesi ve tüketicinin korunması açısından önemli olduğu belirtiliyor. Tarım sektörünün bu zorlu süreçten en az hasarla çıkabilmesi için desteklerin ve önlemlerin artırılması gerektiği vurgulanıyor.
