Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) titiz çalışmaları meyvesini verdi. Geçtiğimiz yıl elde edilen gelirler için yaklaşık 5 milyon beyanname verilerek rekor kırıldı. Bu durum, hem devletin vergi gelirlerini artırdı hem de kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olarak değerlendirildi. Peki, bu rekorun arkasında yatan sebepler neler ve bu durum ekonomiyi nasıl etkileyecek?

Rekorun Detayları ve Sebepleri

GİB'in kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında yürüttüğü çalışmalar, özellikle kira ve ücret gelirleri başta olmak üzere ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarına odaklandı. Mükelleflere gönderilen bilgilendirme SMS'leri ve hatırlatmalar, beyan döneminin başlamasıyla birlikte büyük bir farkındalık yarattı. Ayrıca, avukat, doktor, mimar ve mühendis gibi serbest meslek erbabına yönelik yapılan analizler ve hatırlatmalar da beyanların artmasında etkili oldu. Bu artışın temel nedenleri şunlar:

• Bilgilendirme Çalışmaları: GİB'in SMS ve diğer iletişim kanallarıyla yaptığı bilgilendirmeler.
• Denetim ve Analizler: Geçmiş yıllarda yapılan analizlerin sonuçlarına göre mükelleflere hatırlatmalar yapılması.
• Cezai İşlemlerin Varlığı: Eksik ve hatalı beyanlara yönelik cezai işlemlerin uygulanacağı uyarısı.

Beyanname Veren Mükellef Sayısındaki Artış

1 Mart-7 Nisan tarihleri arasındaki beyan döneminde, kira, ücret, menkul sermaye iradı ve diğer kazançlardan gelir elde eden 2 milyon 248 bin mükellef beyanname verdi. Bu beyannamelerle 857,6 milyar lira matrah ve 267,3 milyar lira vergi beyan edildi. Geçen yıla oranla beyanname sayısında %24, matrah ve hesaplanan vergide ise sırasıyla %115 ve %111 artış yaşandı. Ayrıca, 473 bin mükellef ilk kez kira, ücret, menkul sermaye iradı ve diğer kazançlara ilişkin mükellefiyet tesis ettirerek beyanname verdi. Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı yönünden gelir vergisi mükellefi olanlar tarafından da 2 milyon 747 bin beyanname verildi.

Gelirini Beyan Etmeyenler Ne Olacak?

Beyan döneminin sona ermesinin ardından GİB, 2024 yılında gelir elde eden ve yapılan bilgilendirmelere rağmen beyanname vermeyen mükellefleri tespit etmek üzere çalışmalara başladı. Bu mükelleflerin bilgileri, haklarında cezalı işlem yapılmak üzere vergi dairelerine gönderilecek. Ancak, vergi dairesinden yazı gelmeden Vergi Usul Kanunu'nun pişmanlık hükümlerinden yararlanarak beyanname verilebiliyor. Pişmanlıkla beyanname verildiğinde vergi ziyaı cezası kesilmiyor. Bakan Mehmet Şimşek'in de belirttiği gibi, kayıt dışılıkla mücadele aralıksız devam edecek ve kazançlarını doğru ve zamanında beyan eden mükelleflere teşekkür ediliyor.

Bu rekor beyanname sayısı, Türkiye ekonomisi için olumlu bir işaret olarak değerlendirilebilir. Hem devletin vergi gelirlerinin artması hem de kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin başarılı bir şekilde ilerlemesi, ekonomik istikrarın sağlanmasına katkı sağlayacaktır. Ancak, gelirini beyan etmeyen mükelleflerin tespiti ve cezalandırılması sürecinin de adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesi büyük önem taşıyor.