AB'den İsrail'e Yerleşim Şoku! Ticaret Durdurulsun Mu?
Gündem

AB'den İsrail'e Yerleşim Şoku! Ticaret Durdurulsun Mu?


19 June 20255 dk okuma3 görüntülenmeSon güncelleme: 20 June 2025

Avrupa Birliği (AB) üyesi dokuz ülke, AB Komisyonu'na gönderdikleri ortak mektupta, Batı Şeria'daki yasa dışı İsrail yerleşimleriyle yapılan ticaretin nasıl sonlandırılabileceği konusunda somut öneriler geliştirilmesini talep etti. Bu talep, İsrail'in Filistin topraklarındaki işgaline karşı artan uluslararası baskının bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Peki, bu talep ne anlama geliyor ve AB ile İsrail arasındaki ilişkileri nasıl etkileyecek?

AB'den Ortak Çağrı: Yasa Dışı Yerleşimlere Son Verin!

Belçika, Finlandiya, İrlanda, Lüksemburg, Polonya, Portekiz, Slovenya, İspanya ve İsveç dışişleri bakanları, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas'a hitaben yazdıkları mektupta, AB Komisyonu'nu yasa dışı yerleşimlerle ticareti durdurmaya yönelik bir formül hazırlamaya davet etti. Bakanlar, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) İsrail'in Filistin topraklarındaki işgalinin yasa dışı olduğuna dair kararını hatırlatarak, bu işgalin sürdürülmesine katkı sağlayan ticari ilişkilerden kaçınılması gerektiğini vurguladılar. Mektupta, "Yasa dışı yerleşimlerle mal ve hizmet ticaretinin etkili bir biçimde nasıl sona erdirileceğine dair bir öneri sunulduğunu göremedik" ifadelerine yer verildi.

UAD Kararı ve AB'nin Yükümlülükleri

Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) kararı, İsrail'in Filistin topraklarındaki işgalinin yasa dışı olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bu karar, devletlere işgalin sürdürülmesine katkı sağlayan ticaret ve yatırım ilişkilerinden kaçınma yükümlülüğü getiriyor. AB üyesi dokuz ülkenin dışişleri bakanları, AB Komisyonu'nun bu yükümlülüğe uygun somut tedbirler almasını talep ediyor. Bu bağlamda, yasa dışı İsrail yerleşimleriyle yapılan ticaretin sona erdirilmesi, AB'nin uluslararası hukuka ve insan haklarına saygı gösterme taahhüdünün bir gereği olarak öne çıkıyor.

AB-İsrail Ticaret İlişkileri ve Olası Etkileri

Avrupa Birliği, İsrail'in en büyük ticaret ortağı konumunda bulunuyor. İsrail, toplam ticaretinin yaklaşık üçte birini AB ülkeleriyle gerçekleştiriyor. Geçtiğimiz yıl, AB ile İsrail arasındaki ticaret hacmi 42,6 milyar euro olarak gerçekleşti. Ancak, bu ticaretin ne kadarının yasa dışı İsrail yerleşimleriyle yapıldığına dair net bir bilgi bulunmuyor. AB'nin yasa dışı yerleşimlerle ticareti durdurması halinde, İsrail ekonomisi üzerinde önemli bir etkisi olması bekleniyor. Bu durum, İsrail'in yerleşim politikalarını gözden geçirmesine ve Filistinlilerle barış görüşmelerine yeniden başlamasına yol açabilir.

  • AB, İsrail'e baskıyı artırabilir.
  • İsrail ekonomisi olumsuz etkilenebilir.
  • Filistinlilerle barış umutları yeşerebilir.

AB'nin bu çağrısı, İsrail-Filistin çatışması ve uluslararası hukuk açısından kritik bir dönüm noktası olabilir. AB'nin alacağı kararlar, bölgedeki dengeleri ve geleceği şekillendirecek önemli bir adım olacaktır.