Türkiye Barolar Birliği (TBB),İstanbul 9. İdare Mahkemesi'nin Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer'in görevden alınmasına dayanak olan Belediye Kanunu'nun 45. maddesinin ikinci fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) yaptığı başvuruyu değerlendirdi. TBB, bu kararı olumlu bir gelişme olarak gördüğünü belirterek, AYM'ye konuyu ivedilikle gündeme alma çağrısında bulundu. Yapılan açıklamada, söz konusu düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğu ve bu uygulamanın sona erdirilmesi gerektiği vurgulandı.

TBB'den Anayasa Mahkemesi'ne Çağrı

TBB, İstanbul 9. İdare Mahkemesi'nin kararını memnuniyetle karşıladığını belirterek, AYM'nin konuyu ivedilikle gündemine almasının önemine dikkat çekti. Açıklamada, TBB'nin daha önce de bu düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğunu defalarca dile getirdiği ve bu yöndeki hukuki görüşünü kamuoyuyla paylaştığı hatırlatıldı. Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer'in görevden alınması sonrası yapılan açıklamada şu ifadelere yer verilmişti:

• "Belediye Kanunu’na ilk olarak darbe girişimi sonrasında ilan edilen olağanüstü hâl döneminde 674 sayılı KHK ile eklenen, ardından 6758 sayılı Kanun’la yasalaşan 45. maddenin ikinci maddesinde yer alan ‘…terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması’ hallerinde İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı görevlendirilebileceği düzenlemesinin anayasal temeli bulunmamaktadır."
• "İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye başkanlarını görevine iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016 yılında eklenen düzenleme değiştirilmelidir."

Kayyım Atamalarına Hukuki Eleştiri

TBB, kayyım atamalarına dayanak gösterilen Belediye Kanunu'nun ilgili maddesinin Anayasa'ya aykırılığını vurgulayarak, bu uygulamanın hukuki temelinin olmadığını savunuyor. Bu madde, İçişleri Bakanlığı'na belediye başkanlarını görevden alma ve yerine kayyım atama yetkisi veriyor. TBB'ye göre bu yetki, yerel yönetimlerin özerkliğine ve seçmen iradesine aykırı bir durum teşkil ediyor. Ayrıca, terörle mücadele gibi hassas bir konuda bu türden geniş yetkilerin kullanılması, hukuki güvenlik ilkesini zedeliyor ve keyfi uygulamalara yol açabiliyor.

Anayasa Mahkemesi'nin Rolü

Anayasa Mahkemesi'nin bu başvuruyu ivedilikle gündemine alarak, söz konusu kanun maddesinin Anayasa'ya uygunluğunu değerlendirmesi büyük önem taşıyor. AYM'nin vereceği karar, sadece Esenyurt Belediyesi özelinde değil, tüm Türkiye'deki yerel yönetimlerin geleceği açısından belirleyici olacak. Eğer AYM, kanun maddesini Anayasa'ya aykırı bulursa, kayyım atamaları uygulamasının önü kapanacak ve yerel yönetimlerin özerkliği korunmuş olacak. Aksi takdirde, bu uygulama devam edecek ve yerel demokrasinin zedelenmesine yol açabilecektir.

TBB'nin bu çağrısı, yerel yönetimlerin özerkliğinin korunması ve hukukun üstünlüğü ilkesinin sağlanması adına önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. AYM'nin vereceği karar, Türkiye'deki demokrasi ve hukuk devleti ilkesinin geleceği açısından kritik bir dönüm noktası olacaktır.