İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından açıklanan Mayıs 2025 gıda fiyatları verileri, bir ürünün diğerlerinin önüne geçerek zam şampiyonu ilan edilmesine neden oldu. Peki, hangi ürün bu talihsiz unvanı aldı ve bu ani fiyat artışının ardında yatan sebepler neler?

Zirai Donun Etkisi: Hangi Ürün Zam Şampiyonu Oldu?

Mayıs ayında en çok zamlanan ürün, zirai don olaylarından büyük ölçüde etkilenen kayısı oldu. Üretim bölgelerinde yaşanan olumsuz hava koşulları, kayısı rekoltesini ciddi şekilde düşürdü. Bu durum, piyasada arzın azalmasına ve dolayısıyla fiyatların hızla yükselmesine yol açtı.

Peki, zirai don nedir ve neden bu kadar etkili? Zirai don, bitkilerin hücrelerindeki suyun donması sonucu bitki dokularının zarar görmesi durumudur. Özellikle bahar aylarında yaşanan ani sıcaklık düşüşleri, meyve ağaçları ve sebzeler için büyük bir tehdit oluşturur. Bu tür olaylar, tarımsal üretimi olumsuz etkileyerek gıda fiyatlarında dalgalanmalara neden olabilir.

Kayısı Fiyatlarındaki Artışın Nedenleri

Kayısı fiyatlarındaki artışın temel nedeni, yukarıda da belirtildiği gibi, zirai don olaylarıdır. Ancak, bu durumun yanı sıra, döviz kurlarındaki yükseliş, nakliye maliyetlerindeki artış ve enerji fiyatlarındaki artış gibi faktörler de kayısı fiyatlarının yükselmesinde etkili olmuştur. Üreticiden tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçte her bir maliyet artışı, nihai fiyata yansımaktadır.

• Zirai don olayları
• Döviz kurlarındaki yükseliş
• Nakliye maliyetlerindeki artış
• Enerji fiyatlarındaki artış

Tüketiciyi Neler Bekliyor?

Kayısı fiyatlarındaki bu artış, tüketicinin cebini yakacak gibi görünüyor. Özellikle yaz aylarında taze kayısı tüketimi oldukça yaygınken, bu durum tüketicilerin alım gücünü zorlayabilir. Ancak, uzmanlar, mevsiminde tüketimin ve alternatif meyvelere yönelmenin bu durumu hafifletebileceğini belirtiyor.

Gıda fiyatlarındaki dalgalanmalar, sadece kayısı ile sınırlı kalmayıp diğer ürünlerde de görülebilir. Bu nedenle, tüketicilerin bilinçli alışveriş yapması, mevsiminde ürünleri tercih etmesi ve bütçesini doğru yönetmesi büyük önem taşıyor.

Mayıs ayında yaşanan bu zam şampiyonluğu, tarımsal üretimdeki risklerin ve gıda fiyatlarındaki oynaklığın bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Zirai don gibi doğal afetlerin etkilerini azaltmak için önleyici tedbirlerin alınması ve tarım sigortasının yaygınlaştırılması büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, tüketiciler bu tür sürpriz zamlarla karşılaşmaya devam edebilir.