Güney Afrika Cumhuriyeti, ABD Başkanı Donald Trump'ın 1 Ağustos'ta yürürlüğe koyacağı yüzde 30'luk gümrük tarifesine karşı büyük bir hamle yaptı. Ülke, bu tarifeden muafiyet karşılığında ABD'ye 15,3 milyar dolar değerinde yatırım ve enerji ürünü alımı teklif etti. Bu beklenmedik teklif, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde yeni bir sayfa açabilir mi?

Güney Afrika'dan Dev Yatırım ve LNG Teklifi

Güney Afrika Ticaret, Sanayi ve Rekabet Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ABD'li yetkililerle müzakereler devam ediyor. Ülke, ABD'ye maden ve metal sektörlerinde 3,3 milyar dolarlık yatırım yapmayı ve 10 yıl içinde toplam 12 milyar dolarlık sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) almayı taahhüt ediyor.

• Maden ve metal sektörlerinde 3,3 milyar dolarlık yatırım
• 10 yılda 12 milyar dolarlık LNG alımı

Bakanlık, ABD'nin ya tarifeden muafiyet tanımasını ya da en fazla yüzde 10'luk bir tarife uygulamasını talep ediyor. Bu teklifin kabul edilmemesi durumunda, Güney Afrika ekonomisinin ciddi zarar göreceği belirtiliyor.

"Sıfırlama Kaçınılmazdır"

Güney Afrika'nın ABD ile bozulan ilişkileri düzeltme konusundaki kararlılığı vurgulanan açıklamada çarpıcı ifadelere yer verildi: "Güney Afrika ile ABD arasındaki mevcut çıkmazı en iyi tanımlayan şey iç ve ticari meselelerin jeopolitikle kesişmesidir ve bir sıfırlama kaçınılmazdır." Bu sözler, Güney Afrika'nın ilişkileri yeniden yapılandırma arzusunu açıkça ortaya koyuyor.

Açıklamada, anlaşma konusunda ABD'li yetkililerden nihai bir yanıt beklendiği, bununla birlikte olumsuz senaryolara karşı da hazırlık yapıldığı ifade edildi. Peki, ABD bu teklife nasıl bir yanıt verecek?

ABD'nin Kıtadaki En Büyük Ticaret Ortağı

ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Güney Afrika, ABD'nin kıtadaki en büyük ticaret ortağı konumunda. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2024'te 20,5 milyar dolara ulaştı. Güney Afrika, geçen yıl ABD'ye 14,8 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracatın büyük bir bölümünü maden, otomotiv ve tarım ürünleri oluşturuyor.

Ancak, ek gümrük tarifelerinin özellikle otomotiv ve narenciye sektörlerine ciddi zarar vermesi bekleniyor. Güney Afrika Merkez Bankası Başkanı Lesetja Kganyago, tarife zammının 100 binden fazla kişiyi işsiz bırakabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu. Ülkede yüksek işsizlik oranları zaten büyük bir sorun teşkil ediyor.

Yüksek işsizliğin kronik bir sorun haline geldiği 63 milyon nüfuslu ülkede, 2025'in ilk çeyreğinde işsizlik oranı yüzde 32,9'a yükselmişti. Geçen yılın son çeyreğinde yüzde 42,9 olan genç işsizlik oranı ise bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 46,9'u bulmuştu.

Güney Afrika'nın bu 15,3 milyar dolarlık teklifi, hem kendi ekonomisini koruma hem de ABD ile ilişkilerini yeniden inşa etme çabasının bir göstergesi. Teklifin kabul edilip edilmeyeceği merakla beklenirken, olası bir anlaşmazlık durumunda Güney Afrika ekonomisinin nasıl etkileneceği ise büyük bir soru işareti.